ระบบสุริยะ (๒๐)

วันที่ ๑๗ เดือน มกราคม พุทธศักราช ๒๕๕๙

ที่มา: กาญมณี  ประนิธิ.สรุปสังคม.กรุงเทพฯ.จิรวัฒน์การพิมพ์.๒๕๕๐.หน้า ๑๐๒-๑๑๐

เรื่อง ระบบสุริยะ

                ระบบสุริยะมีดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลาง ประกอบด้วยดวงดาวและเทหวัตถุดังนี้

                ๑. ดาวเคราะห์ เป็นดาวที่ไม่มีแสงสว่างในตัวเอง โคจรรอบดวงอาทิตย์ มี ๘ ดวง นักดาราศาสตร์แบ่งดาวเคราะห์ออกเป็น ๒ กลุ่ม คือ

                ดาวเคราะห์วงใน (Inferior Planets) เป็นดาวเคราะห์ที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากกว่าโลกมี ๒ ดวงคือ

                                ๑. ดาวพุธ (Mercury) อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุด ไม่มีดวงจันทร์ ผิวเต็มไปด้วยหลุมบ่อ หน้าผาสูง เหวลึกและรอยแยก อุณหภูมิกลางวัน ๔๓๗°C กลางคืน -๑๗๓°C ที่เป็นเช่นนี้เพราะดาวพุธไม่มีบรรยากาศห่อหุ้มคอยดูดซับความร้อน

                                ๒. ดาวศุกร์ (Venus) เป็นดาวที่สว่างที่สุดบนท้องฟ้า เห็นตอนเช้าเรียกว่า ดาวกัลปพฤกษ์ หรือดาวประกายพรึก หรือดาวรุ่ง (Morning star) ถ้าเห็นตอนหัวค่ำเรียกว่า ดาวประจำเมือง (Evening star) ดาวศุกร์ไม่มีดวงจันทร์เป็นบริวาร มีบรรยากาศที่หนาทึบ อุณหภูมิสูงถึง ๔๗๗ °C และบรรยากาศมีความดันมากกว่าโลก 90 เท่า

                ดาวเคราะห์วงนอก (Superior Planets) เป็นดาวเคราะห์ที่อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์มากกว่าโลก มี ๕ดวงคือ

                                ๑. ดาวอังคาร (Mars) เคยสันนิษฐานว่าน่าจะมีสิ่งมีชีวิตอยู่ แต่จากการสำรวจพบข้อมูลที่ชี้ชัดว่าไม่มีสิ่งมีชีวิตชั้นสูงอยู่เลย ดาวอังคารมีบรรยากาศเบาบางมาก ผิวเป็นหลุมบ่อ มีปล่องภูเขาไฟ อุณหภูมิเฉลี่ย -๓๐ °C มีบริวาร 2 ดวง ซึ่งสันนิษฐานว่าเป็นดาวเคราะห์น้อยที่ถูกดึงดูดมาโคจรรอบดาวอังคาร

                                ๒. ดาวพฤหัสบดี (Jupiter) เป็นดาวเคราะห์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุด มีมวลมากกว่ามวลของดาวเคราะห์อื่นๆรวมกัน หมุนรอบตัวเองเร็วที่สุด บริเวณใต้เส้นศูนย์สูตรเห็นเป็นวงลึกลงไป เรียกว่า จุดแดงใหญ่ ซึ่งเป็นพายุหมุนวนด้วยความเร็วสูง ดาวพฤหัสบดีมีวงแหวนที่ประกอบด้วยน้ำแข็งและก้อนวัตถุขนาดต่างๆปกคลุมด้วยน้ำแข็งล้อมรอบ แต่เป็นวงแหวนที่จางและบางมาก จึงมองไม่เห็นจากพื้นโลก มีดวงจันทร์ที่ค้นพบแน่นอนแล้ว ๑๖ ดวง

                                ๓.  ดาวเสาร์ (Saturn) เป็นดาวเคราะห์ที่สวยงามที่สุดในระบบสุริยะ เพราะมีวงแหวนล้อมรอบ ๗ ชั้นใหญ่ๆ แต่ละชั้นมีวงเล็กๆซ้อนกันเป็นพันๆวง ดาวเสาร์มีความหนาแน่นเพียง ๐.๗ กรัม / ลบ.ซม.  ดาวเสาร์จึงลอยน้ำได้ ดาวเสาร์มีดวงจันทร์เป็นบริวารที่ค้นพบแน่นอนแล้ว         ๒๓ ดวง

                                ๔.  ดาวยูเรนัส (Uranus) มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น มีวงแหวนล้อมรอบ พื้นผิวและบรรยากาศคล้ายกับดาวพฤหัสบดีและดาวเสาร์ มีความหนาแน่น ๑.๖ กรัม / ลบ.ซม. มีดวงจันทร์เป็นบริวาร ๑๕ ดวง ดวงที่ใหญ่ที่สุดคือ ไททาเนีย

                                ๕.  ดาวเนปจูน (Neptune) อยู่ถัดจากดาวยูเรนัสออกไป เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ดาวเกตุ มี วงโคจรเกือบเป็นวงกลม บางครั้งจึงเป็นดาวเคราะห์นอกสุดแทนดาวพลูโต ดาวเนปจูนมีดวงจันทร์  ๘ ดวง

                ๒. ดาวเคราะห์น้อย (Asteroid) เป็นกลุ่มดาวขนาดเล็กที่เกาะกลุ่มเป็นวงแหวน โคจรรอบดวงอาทิตย์อยู่ระหว่างดาวอังคารกับดาวพฤหัสบดี ส่วนใหญ่เป็นก้อนหินและก้อนแร่ธาตุขนาดเล็กๆ ดาวเคราะห์น้อยที่มีขนาดใหญ่ที่สุดชื่อ เซเรส มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑๐๐๐ กิโลเมตร

                ๓. ดาวหาง (Comets) เป็นฝุ่นผง ก้อนน้ำแข็ง และก๊าซแข็งตัวที่มีแสงสว่าง เมื่อโคจรเข้ามาใกล้ดวงอาทิตย์ พลังงานความร้อนจากดวงอาทิตย์และลมสุริยะ (Solar wind) จะทำให้น้ำแข็งกลายเป็นไอ จึงเห็นดาวหางขยายตัวใหญ่และสว่างขึ้น มีหางพุ่งไปทางทิศตรงข้ามกับดวงอาทิตย์เสมอ

                ๔. อุกกาบาต (Meteoroid) เป็นวัตถุอวกาศขนาดเล็กที่ถูกแรงโน้มถ่วงของโลกดึงดูดให้ตกลงสู่พื้นโลก แล้วเกิดเสียดสีกับอากาศ เกิดการลุกไหม้เห็นเป็นแสงสว่างพุ่งลงมาจากท้องฟ้า เรียกกันว่า ดาวตก หรือ ผีพุ่งใต้ (Meteor)   ส่วนที่เหลือจากการเผาไหม้ตกลงมาถึงโลกเรียกว่า อุกกาบาต